Tablice - array #36
Tablice w JavaScript to bardzo popularne struktury, którymi będziesz się posługiwać nieustannie. Jest to struktura obiektowa, a nie typ prosty, ogólnie tablice są po prostu obiektami specjalnego typu. Mają w sobie także wiele przydatnych metod, których znajomość jest niezbędna do posługiwania się
tablicami.
Tworzenie tablic
Tablice tworzy się bardzo prosto:
const arr = [];
To jest przykład pustej tablicy, która nie ma żadnych elementów. Zainicjalizowana jest za pomocą dwóch kwadratowych nawiasów.
Tablice mogą przetrzymywać różne typy danych:
const numbers = [1, 2, 3];
Ta tablica przetrzymuje elementy typu number
.
const strings = ['foo', 'boo', 'bar'];
W tej tablicy przetrzymujemy elementy typu string
.
const arrays = [
[1, 2, 3],
['foo', 'boo', 'bar'],
];
To jest tablica wielowymiarowa, która przetrzymuje inne tablice. Takich wymiarów można stworzyć więcej. Nie są to jednak intuicyjne i wygodne do pracy struktury.
const objects = [{ a: 'one' }, { a: 'two' }];
W tej tablicy znajdują się obiekty. Tablice z obiektami to struktury, z którymi będziecie się spotykać bardzo często.
Jak widzimy, do tablic możemy włożyć wszystko, możemy nawet umieszczać dane różnego typu. Przy takich tablicach zalecam jednak ostrożność.
Pobieranie wartości
Jeżeli chcemy pobrać wartość z tablicy, odwołujemy się do tablicy przez nawiasy kwadratowe. Każda tablica jest indeksowana od 0, a każda wartość przypisana jest do indeksu:
console.log(numbers[0]); // 1
console.log(strings[1]); // 'boo'
console.log(arrays[0][1]); // 2
console.log(objects[0].a); // 'one'
Z indeksem 0 odwołujemy się do pierwszego elementu tablicy. Z indeksem 1
odwołujemy się do drugiego elementu tablicy i tak dalej.
Widzimy też pobranie wartości z tablic wielowymiarowych, za pomocą dwóch nawiasów kwadratowych. Pierwszy indeks wskazuje tablicę, a drugi indeks wskazuje element w tej tablicy.
Również możemy pobrać pojedynczą wartość z obiektów. Po indeksie, przez kropkę, możemy odwołać się do pola w obiekcie.
Jeżeli spróbujemy pobrać element z indeksu, który nie istnieje:
console.log(numbers[100]); // undefined
zostanie zwrócona wartość undefined
. JavaScript w tym przypadku nie zgłasza błędu. Dlatego trzeba być ostrożnym z pobieraniem elementów spoza zakresu. Warto sprawdzać, czy konkretna wartość istnieje, ponieważ nasz program nadal będzie działał, ale będzie operował na wartości undefinde
co może
spowodować nieoczekiwane błędy.
Przypisanie wartości
Jeżeli chcemy przypisać wartość do konkretnej pozycji w tablicy lub zmienić wartość, któregoś elementu, również używamy nawiasów kwadratowych i indeksów:
numbers[1] = 100;
Do indeksu 1
czyli drugiego elementu w tablicy dopisuję wartość 100
.
Możemy także przypisywać wartość do dowolnego indeksu w tablicy:
numbers[100] = 100;
console.log(numbers); // '[ 1, 100, 3, <97 empty items>, 100 ]'
W tym przypadku dopisujemy wartość do indeksu 100. Nie jest to zbyt dobre rozwiązanie gdy użyjemy dowolnego indeksu i przypiszemy wartość, w ten sposób tworzymy także 97 pustych pozycji w tablicy, które tak naprawdę są zbędnymi elementami.
Sprawdzenie długości tablicy
Podobnie jak z wartości string, tak i z tablic możemy pobrać długość za pomocą pola length
. Ta właściwość jest niezwykle przydatna i często będzie przez was używana:
const list = [1, 2, 3, 4, 5];
console.log(list.length); // 5
Właściwość length
pokazuje dokładnie, ile elementów znajduje się w tablicy.
Jeżeli chcemy pobrać ostatni element z tablicy także użyjemy length
:
console.log(list[list.length - 1]); // 5
Przez nawiasy klamrowe odwołujemy się do indeksu wskazanego, wskazanego przez długość tablicy, ale minus 1 pozycja. To daje nam wartość ostatniego indeksu.
Długość tablicy wskazuje nam także ostatni wolny indeks:
list[list.length] = 6;
console.log(list);
Możemy to wykorzystać, aby wstawić na końcu tablicy wartość. Nie jest to jednak popularny sposób ponieważ do tego istnieje specjalna metoda push
, którą potem poznamy.
Czyszczenie tablicy
Jeżeli chcemy wyczyścić tablicę, sprawa wydaje się dość prosta:
let origin = [1, 2, 3];
let copy = origin;
Stworzyłem tablicę origin
. Jak wiemy, tablica jest typem obiektowym, zmienna origin
, tak naprawdę przetrzymuje referencję do tablicy. Referencja ta kopiowana jest także do drugiej zmiennej copy
. W ten sposób mam dwie zmienne, które odnoszą się do jednej i tej samej tablicy, przez referencję.
Chcąc wyczyścić tablicę, mogę przypisać do zmiennej pustą tablicę:
copy = [];
console.log(origin, copy); // [ 1, 2, 3 ] []
Po wyniku widzimy, że pierwsza tablica origin
zachowała swoje wartości. Natomiast tablica copy
ma teraz przypisaną pustą tablicę. Tak naprawdę to nie wyczyściłem tablicy, ale referencję w zmiennej copy
. Teraz ta zmienna odnosi się do zupełnie innej referencji tablicy.
Oczywiście, jeżeli przetrzymujemy tablice w jednej zmiennej, to takie wyczyszczenie jest skuteczne. Takie przypisanie pustej tablicy jako usunięcie starej tablicy jest spotykane bardzo często w kodzie.
Innym sposobem na wyczyszczenie tablicy jest takie podejście:
let origin2 = [1, 2, 3];
let copy2 = origin2;
origin2.length = 0
console.log(origin2, copy2); // [] []
W tym przypadku mamy zmienną origin2
, która przekazuje referencję tablicy do zmiennej copy2
. Do właściwości length
przypisuję wartość 0. Oznacza to, że zeruję długość tablicy, czyli tak naprawdę usuwam wszystkie jej wartości.
Widzimy, że ma to efekt na wszystkie zmienne, które przechowują referencję do tej tablicy. W tym przypadku konkretnie odniosłem się do wskazywanej tablicy przez referencję. Jest to sposób na to, aby wyzerować tablice w całej aplikacji.
Usuwanie pojedynczych wartości
Metoda splice
Często będziemy usuwać pojedyncze wartości z tablicy, są na to różne sposoby, pokażę Wam dwa najbardziej dominujące:
Pierwszy sposób z użyciem metody splice
:
const toDelete = 2;
const nums = [1, 2, 3];
const index = nums.indexOf(toDelete);
nums.splice(index, 1);
console.log(nums); // [ 1, 3 ]
Mamy wartość, którą chcemy usunąć, oraz tablicę wartości. Na początku za pomocą metody indexOf
pobieramy indeks wartości do usunięcia. Mając indeks, wiemy, w którym miejscu tablicy znajduje się wartość. Teraz możemy usunąć wartość za pomocą metody splice
. Pierwszym argumentem jest indeks, drugim
ile wartości należy usunąć.
Jest to popularny sposób na usuwanie wartości. Jej zaletą albo wadą ( w zależności od potrzeb) jest to, że modyfikuje oryginalną tablicę.
Metoda filter
Inny sposób to użycie higher-order function o nazwie filter
. Jest to moja ulubiona metoda:
const toRemove = 1;
const numss = [1, 2, 3];
const removed = numss.filter((e) => e !== toRemove);
console.log(numss, removed); // [ 1, 2, 3 ] [ 2, 3 ]
W tym rozwiązaniu odwołujemy się do tablicy i wywołujemy metodę filter
. Przekazujemy tam funkcję callback. Jej zadaniem jest zwrócenie tylko tych wartości, które różne są od wartości wskazanej do usunięcia. Tym sposobem filtrujemy tablicę i zwracamy zupełnie nową tablicę bez tej wartości.
W tym rozwiązaniu widzimy, że mamy zachowaną oryginalną tablicę, oraz dostajemy nową tablicę już bez wartości usuniętej.
Metoda includes
Kolejny sposób to usuwanie większej ilości elementów. Mamy listę elementów, którą chcemy usunąć:
const values = [1, 3];
const numes = [1, 2, 3];
const notIncluded = numes.filter((e) => !values.includes(e));
console.log(numes, notIncluded); // [ 1, 2, 3 ] [ 2 ]
W tym przypadku znowu używamy metody filetr
. Jako parametr do metody przekazujemy funkcję, która sprawdza czy elementy listy znajdują się w elementach do usunięcia. Jeżeli tak to dostaniemy wartość true
, ale negując zwrócimy false
co spowoduje, że metoda filter
pominie ten element.
Użyliśmy tutaj metody includes
, która jest stosunkowo nowa w JavaScript i jej implementacja może jeszcze nie istnieć w przeglądarkach.
Co warto zapamiętać:
-
tablica jest typem obiektowym, odwołujemy się do niej przez referencję
-
tablica w JavaScript może przetrzymywać każdy typ danych
-
właściwość
length
zwraca długość tablicy -
odwołanie się poza indeks tablicy zwraca
undefined
, a nie błąd -
pamiętajmy, że pracując z tablicami, pracujemy na referencjach, zmiana w jednym miejscu oznacza zmiany w innych
-
do usunięcia pojedynczego elementu użyjemy
splice
albofilter
-
wiele elementów można usunąć za pomocą
includes