Optional Chaining Operator

W ESCMAScript 2020 pojawia się kolejny nowy operator o nazwie Optional Chaining. Jeżeli chcemy go używać, warto sprawdzić, czy jest już zaimplementowany w przeglądarkach, które będziemy wspierać. W innym wypadku należy użyć skryptów .

Operator ten reprezentowany jest przez znak zapytania i kropki ?.:

const obj = {
  person: null,
}
console.log(obj.person?.name)

Za jego pomocą możemy wykonać proste sprawdzenie, czy kolejne właściwości obiektu istnieją, zanim nastąpi próba ich odczytania. Widzimy w tym przypadku, że zanim odwołam się do pola name to operator sprawdza wcześniej, czy obiekt person istnieje. Jeżeli właściwość, do której się odwołujemy nie
istnieje to zwracana jest wartość undefined
i nie zostanie zwrócony błąd przez JavaScript.

Obiekt person nie musi być też koniecznie obiektem o wartości nullowej:

const obj2 = {
  person: '',
}
console.log(obj.person?.name) // undefined

Optional Chaining sprawdza po kolei ścieżkę odwołania i jeżeli nie uda mu się pobrać kolejnego odwołania, zwracana jest wartość undefined. Dla tego operatora nie ma znaczenia, do jakich pól się odwołujemy, operator ten sprawdza czy możliwy jest łańcuch wywołania, który zapisaliśmy w wyrażeniu.

Gdybyśmy chcieli zrobić to w tradycyjny sposób, użylibyśmy na przykład operatora AND:

console.log(obj.person && obj.person.name) // null

Optional Chaining ma zdecydowaną przewagę, zapewniając prosty i czytelny kod.

Możemy sobie dodatkowo wyobrazić, że pracujemy z obiektami z jakiegoś zewnętrznego API i nigdy nie wiadomo co do nas przyjdzie, a obiekty takie zazwyczaj są mocno zagnieżdżone w sobie:

response = {};
const res = response.data?.user?.adress?.postcode

Czasami musimy sprawdzić dosłownie każdą właściwość obiektu, zanim pobierzemy z niej jakaś wartość. Z tym operatorem robimy to w bardzo eleganckiej formie. Już pozostawiam Wam wyobrażenie sobie, jak wiele warunków trzeba by sprawdzić z operatorem AND.

Wywołanie funkcji

Operator ten możemy także użyć w przypadku wywołania funkcji:

const person = {
  name: 'John',
}
console.log(person.getName?.()); // undefined

Mamy obiekt person, który ma zdefiniowane pole name, nie ma w nim jednak funkcji getName(). Możemy więc przed wywołaniem funkcji użyć operatora Optional Chaining. Widzimy, że między nazwą funkcji a nawiasami wstawiamy operator.

Bardzo fajne zastosowanie tego operatora można znaleźć przy funkcjach callback:

function print(printer, error) {
  try {
    printer('Print');
  } catch (err) {
    error?.('Some error')
  }
}

print(console.log) // 'Print'

Mamy funkcję print, do której mogę przekazać inną funkcję, która będzie wypisywała tekst do konsoli. Funkcja print
wyłapuje też możliwość wystąpienia błędu, na przykład, jeśli nie przekażemy do funkcji print żadnego callbacka. Teraz przekazaliśmy funkcję console.log jako callback i wszystko działa ok.

Jednak przy takim wywołaniu:

print();

W bloku try wystąpi błąd, który będzie obsłużony w bloku catch, tam powinna zostać wywołana funkcja error, jednak funkcja error, nie została przekazana. Normalnie JavaScript zgłosiłby kolejny błąd, że próbujemy wywołać funkcję, która jest undefined. Operator Optional Chaining pozwala nam
zabezpieczyć się przed wywołaniem funkcji, która może nie istnieć.

Wykorzystanie przy tablicach

Operator ten może być również użyty przy tablicach:

const array = undefined;
console.log(array?.[1]) // undefined

Mamy obiekt array, który ma wartość undefined, ale jego nazwa sugeruje, że jest to tablica. Próba pobrania jakiegoś elementu za pomocą indeksu skończy się błędem zgłoszonym przez JavaScript. Za pomocą operatora Optional Chaining możemy uniknąć błędu i otrzymać wartość undefined.

Połączenie z operatorem nullowym

Operator Optional Chaining świetnie nadaje się do połączenia go z operatorem nullowym:

const user = {
  name: "Carl",
};
console.log(user?.address ?? "Unknown address"); // 'Unknown address'

Mamy obiekt user, który posiada tylko właściwość name. My natomiast próbujemy znaleźć właściwość address. Jeżeli jej nie będzie to zwrócimy wartość domyślną Unknow address. Tutaj świetną synergię robią te dwa operatory.

Gdybym chciał to zapisać bez operatorów:

const address = user && user.address ? user.address : "Unknown address";
console.log(address) // 'Unknown address'

W moim rozwiązaniu łączę operator AND oraz ternary operator. Cały zapis wygląda na bardziej rozwlekły i skomplikowany.

Operator Optional Chaining ma bardzo duże możliwości i na pewno nie wykorzystaliśmy jego całego potencjału. Wszędzie tam, gdzie będziecie pracować z niepewnymi danymi jak obiekty o nieznanej strukturze, operator ten będzie bardzo przydatny.

Co warto zapamiętać

  • operator Optional Chaining reprezentowany jest przez ?. znak zapytania i kropkę

  • operator ten chroni nas przed wywołaniem lub odczytaniem właściwości, która nie istnieje

  • operator ten możemy użyć przy dostępnie do pól obiektu, dostępie do danych w tablicach czy przy wywołaniu funkcji

  • w prosty sposób może nam zastąpić operator AND

    Główny spis treści.